Retro recenzja Gorączka z 1995 r.

Dobre kino wymaga czasu. Nie jest to seans, który odhacza się od tak, bez zastanowienia bez uwagi. W każdej scenie coś się dzieje, bo jest to profesjonalizm w każdym calu.

Dostałem propozycje sprostania wyzwaniu. Zrobić maraton filmowy, który będzie naprawdę wymagający. Podniosłem rękawicę i oto co zobaczyłem. Gorączka z 1995 r. to największe dzieło tamtej dekady. Legenda wyreżyserowana przez Michael Manna człowieka wiedzącego jak stworzyć coś wielkiego.

Jak jednak odbierze tą produkcję zwykły odbiorca? Podniesie się temperatura i dostanie tej gorączki? A może wyłączy w połowie i da sobie spokój? W końcu doszło do bardzo ryzykownego zabiegu w postaci pokazania szerzej prywatnego życia bohaterów! Takich rzeczy wcześniej nie było. Czemu?

Widzowie przyzwyczajeni zostali do szybkości i efekciarskich scenach patrzyli pogardliwie jak obdziera się ich ulubieńców z bycia kimś więcej niż szarym człowiekiem. Lecz jak się wie co się robi to można przeskoczyć każdą przeszkodę.

W Gorączce zobaczyłem coś więcej niż kolejny film gangsterski przepełniony strzelaninami, czy pościgami w wielkim mieście. Tam skupiono się na realizmie. Odstawiono na bok wszelkie upiększenia, które miały podbić stawkę. Jak pisałem wcześniej reżyser postawił na to, aby pokazać życie codzienne przestępców jak i policji.

Nie jest to oczywiście pierwszy raz jak nadarza się okazja do tego. W innych filmach, które omawiałem już dało się prześledzić co się działo w kuchni. Tutaj jednak mamy rozbudowany obraz klasycznego kina akcji. Dodało to liczne kontrasty i perspektywy nadano dzięki temu ludzkiego wymiaru.

Ja tu gadu, gadu, a czym jest Gorączka? Mógłbym przyczepić łatkę, o policjantach łapiących bandytów. Jest to wielkie uproszczenie, wracając o do tematu. Dochodzi do napadu na konwój i dochodzi do większej wpadki. Strażnicy niestety nie przeżywają tego napadu i do akcji wkracza porucznik Vincent Hanna (Al Pacino).

Po drugiej stronie mózg gangu Neil McCauley (Robert De Niro). Cały seans to pojedynek tych dwóch panów. Małe wtrącenie jest to pierwszy film, w którym pokazują się na wspólnych scenach. Dobra idziemy dalej, pomimo bycia po dwóch stronach barykady sporo ich łączy robią to co umieją najlepiej i tym się stają.

Każdy z nich planuje swój  najmniejszy krok. Grają ze sobą w szachy z pokerową twarzą, bo w tą grę na tury wchodzi  na pełnej poker. Każda chwila, a idąc dalej wydarzenie może być, albo nie być dla, któregoś z nich. Pomimo takiego podobieństwa są i zasadnicze różnice. Porucznik Hanna to nerwowy i impulsywny jegomość, a może Pacino potrafi już tylko drzeć się na każdym kroku.

W Zapachu kobiety też w głównej mierze sceny z nim wyglądały jak w Gorączce z tą różnicą, że nikogo nie zabił. Oddać muszę jednak sprawiedliwość i dodać parę rzeczy. Jako ojczym był naprawdę przekonywający pokazał jak da się zaangażować w role rodzica i męża. Trzy małżeństwa pozwoliły nabrać mu wprawy.

McCauley to z kolei samotnik żyjący zasadą nie przywiązuj się do czegoś, czego nie możesz porzucić w ciągu 30 sekund. Trzymał się tej zasady do samego końca, choć można polemizować z tym. De Niro zagrał pierwszorzędnie tą rolę i nie mogę złego słowa powiedzieć. Była nawet scena szczególne zapadająca mi w pamięć, ale o tym za chwilę.

Musze zwrócić uwagę na fakt, że nie wniósł niczego nowego w kreacje tej postaci w stosunku do produkcji, o których pisałem. Wykreował swój wizerunek gangstera i nie zmienił tam nic nawet o jotę. Jeśli ktoś wspomni o jego większym opanowaniu, czy nawet mniej morderczej skłonnościach do towarzyszy to odpowiem tak....

Robił to bardziej elegancko i rozważnie. Natomiast przez pewien błąd zawalił wszystko. Podejście jego bohatera wynikały częściej z losowości wydarzeń, a niż świadomych chłodno przemyślanych decyzji.

W czasie seansu jest wiele scen wartych omówienia jedną z nich jest konfrontacja Hanna i McCauley. Rozmowa między nimi przypomina spotkanie dwóch przyjaciół. Pokazano tu zderzenie dwóch światów i dostrzegłem nić porozumienia między nimi. Bo nikt nie zrozumie tego co przeżywa jak ktoś będący bliźniaczym odbiciem drugiego. Miałem wrażenie oglądanie ludzi mających stanąć do pojedynku, a wygra ten kto będzie szybszy.

Następnym wartym głębszej analizy wydarzeniami był napad na bank. Wszystko jest tak pokazane jakby miało się oglądać film dokumentalny. Ujęcia są proste bez dodatkowych urozmaiceń. Kamera jest niemalże przyklejona do aktorów. W całości towarzyszy jeden motyw muzyczny, a kończy się dopiero po rozpoczęciu strzelaniny.

Warto zauważyć co natomiast jest słyszalne oprócz zapętlonej muzyki. Słychać każdy krok, zamki, wszelkie efekty dźwiękowe. Natomiast na ulicy już jest tylko lepiej. W czasie nagrywania używano ślepaków, a huk jakie wydały potęgowane było przez otaczające budynki. Efekt jaki trafił do filmu był dopiero druga wersją jaką zrobiona w postprodukcji.

Teraz trochę o ujęciach. Sceny te są proste w ujęciach nie ma sugestii, czy osądu kamera jedynie przyjmują role milczącego świadka wydarzeń. Położono nacisk na minimalizm, aby walka jaka się tam rozegrała mogła lepiej być pokazana. Aktorzy przeszli specjalne przeszkolenie z użycia broni. Treningi różniły się od siebie tak, aby były widoczne różnice między służbami, a gangsterami. 

W tym całym show nie wolno zapomnieć o bohaterach drugoplanowych. Dano też im pięć minut pokazując jak człowiek może przekreślić sobie życie przez jedną decyzję. Nie było to zbudowanej na jednej przypadkowej rozmowie, a stopniowo rozbudowane tak, aby widz mógł lepiej zrozumieć motywacje.

Ironią jest to co decyduje o tym kto przeżyje. Można było spodziewać się, że będzie to ten, który jest najbardziej cwany, sprytny z przysłowiową głową na karku. Los jednak bywa nieprzewidywalny. Jeden gest, jedna chwila pozwoliła ocalić najmniej oczekiwanej osobie.

Czy warto obejrzeć Gorączkę? Od samego początku do końca jest to klasa sama w sobie. Wyważono tam wszystko tak, aby wątków obyczajowych nie było za dużo, a akcja pojawiała się na tyle często, aby trzymać w napięciu widza. Położono nacisk na szczegółowość i realizm. Jednak największym przełomem było pokazanie jak groźni gangsterzy i twardzi gliniarze funkcjonują, gdy odkładają kaburę na bok. 

Tym razem z propozycja wyszła od Przygodozony. Wiedziała co robi podsuwając mi ten film. Jak zwykle gorąco zachęcam do zajrzenia na je blog i zostawienie komentarzy. 

A jakie jest wasze zdanie na mieszanie kina gangsterskiego z obyczajowym? Usunęliście tą cześć programu na rzecz efektywnych pościgów i licznych eksplozji? Sekcja z komentarzami jest wasza.